ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ - ΣΥΛΛΟΓΗ

 

 

 

Τρία ποιήματα
ἀπὸ τὴ
«Φιλοσοφία τῶν λουλουδιῶν»

ΓΕΝΕΣΗ

Αὐτὸ τὸ γαρύφαλλο, ποὺ κρατώντας το
ἀνάμεσα στὰ τρία μου δάχτυλα
τὸ σηκώνω στὸ φῶς, μοῦ μίλησε καὶ
παρὰ τὸν κοινὸ νοῦ μου τὸ κατανόησα.
Μι᾿ ἁλυσίδα ἀπὸ ἀτέλειωτους γαλαξίες
     συνεργάστηκαν,
διασταύρωσαν κάτω στὴ γῆ φωταψίες
- τὸ σύμπαν ὁλόκληρο πῆρε μέρος στὴ
     γέννηση
αὐτοῦ τοῦ γαρύφαλλου.
Κι᾿ αὐτὸ ποὺ ἀκούω εἶναι οἱ φωνὲς
τῶν μαστόρων του μέσα του.

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ

Ἂν μὲ βλέπουν νὰ στέκομαι
ὄρθιος, ἀκίνητος, μὲς
στὰ λουλούδια μου, ὅπως
αὐτὴ τὴ στιγμή,
θὰ νόμιζαν πὼς τὰ διδάσκω. Ἐνῷ
εἶμαι ἐγὼ ποὺ ἀκούω
κι αὐτὰ ποὺ μιλοῦν.
Ἔχοντας μὲ στὸ μέσο
μοῦ διδάσκουν τὸ φῶς.

ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ
ΠΡΟΣΕΥΧΟΝΤΑΙ
ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

Ἀναδύθηκε δάσος ζοφερὸ
ἀπ᾿ τὸ πνεῦμα μας
κι ἐκάλυψε τὸν ὁρίζοντα.
Μόνο ἀτραποὶ τρυπώνουν
καὶ χάνονται μέσα στὸ φόβο.
Μέλλον δὲν φαίνεται.

Τρέχουν, χορεύουν ἀνύποπτα
γιὰ ὅ,τι γίνεται πάνω τους
τὰ παιδιά, ἐνῷ γέρνοντας γύρω
καὶ κάτω ἀπ᾿ τὰ πόδια τους, (ὡς
ν᾿ ἀκοῦν τὴ βοὴ καὶ νὰ βλέπουν
τὸ σύννεφο) σὰν ἕνα ἀπέραντο
ὑπαίθριο ἐκκλησίασμα
τὰ λουλούδια προσεύχονται.

---

Ποιήματα γιὰ τὸ ἴδιο βουνό Ι Ὄχι ἀκόμη, δὲν ᾖρθα νὰ σὲ ἀπο- χαιρετήσω ἀδελφέ, ποὺ σὲ ἀνέβηκα πρώτη φορὰ ὅταν ἤμουν φῶς σ᾿ ἕνα μίσχο. Οἱ περσότεροι στίχοι μου εἶναι κτίσματα πάνω σου. Κι ἂν ὁ λόγος μου γίνονταν Λόγος, θὰ μέναμε ὄρθιοι τότε κ᾿ οἱ δυὸ σὰν πέτρες παράλληλες. Ὅμως μέσα στὸ ἀνάστατο δάσος τοῦ κόσμου σήμερα ὁ Λόγος δύσκολα ἀκούγεται. Ἀλλὰ τὰ παιδιὰ τὸ ξέρω πὼς μέσ᾿ ἀπὸ τὰ βιβλία μου αὔριο θὰ μαζεύουν λουλούδια καὶ πὼς θὰ μιλοῦν γιὰ τὸ θαῦμα - ζωή, κοιτώντας τὸν κόσμο μέσ᾿ ἀπ᾿ τοὺς στίχους μου. ΙΙ Σὲ ἀνέβαινα, σὲ κατέβαινα, οὐρανὸ φορτωμένος γιὰ τὶς ἀνάγκες μου. Οἱ λέξεις μου, κάλυκες, ἔπρεπε νὰ γιομίζουν μὲ φῶς. Οἱ στίχοι μου γλάστρες στοῦ Θεοῦ τὸ παράθυρο. ΙΙΙ Ὅταν ᾖρθα στὸν κόσμο κ᾿ εἶδα τὸν ἥλιο, εἶπα: Θὰ πρέπει κάτι ν᾿ ἀφήσω πίσω μου φεύγοντας. Καὶ τὸ βρῆκα ἀρκετό. Ν᾿ ἀνεβῶ στὴν κορφή σου, νὰ πετάξω στὴ γῆς ἕνα λουλοῦδι. IV Εἶδα τὸν κεραυνό, τὸ φιδίσιο του τίναγμα. Ταλαντεύονταν λάμποντας ἀπὸ κάτω ὡς ἀπάνω τὴν κορφή σου, μετέωρος. Κ᾿ ἡ σκέψη μου ἔπαιξε μὲς τὸ κρανίο μου σὰν ἀστραπή: Πηδώντας στὸ πρῶτο του, ν᾿ ἀνεβῶ ἕνα - ἕνα, ἀπὸ κάτω ὡς ἀπάνω τὰ λοξὰ σκαλοπάτια του. V Ἡ οὐράνια δαντέλα, ἡ σχεδὸν κυματίζουσα, τῶν γραμμῶν σου, θαρρεῖς ὅταν δύει ὁ ἥλιος καὶ γιομίζει ἀγγέλους. Προχωροῦν, ἀνεβαίνουν ἀπ᾿ τὶς δυὸ παρυφὲς στὴ μεγάλη κορφή σου. Συγκεντρώνονται πάνω της σὰν μιὰ χορωδία. Ὅσο ποὺ τέλος, κάποιος ἀπ᾿ ὅλους ἁπλώνει τὸ χέρι κι ἀνάβει τὸν ἕσπερο. VI Ἐδῶ πάνω εἶναι ὁ θάνατος ἄγνωστος ἔλεγα κ᾿ ἔγραφα κάποτε. Κ᾿ ἦταν ἀλήθεια. Γινόταν συχνά. Τὰ περάσματα ἔκλειναν. Ὁ κρύος ἀέρας κ᾿ οἱ σκιὲς τῆς νυχτὸς δὲν ἔβρισκαν δίοδο. ………Συναντιόνταν τὸ ἔξω καὶ τὸ μέσα μου φῶς κι ἁπλωνόταν δίχως ὅρια γύρω μου. VII Ἤμουν δέκα χρονῶν ὅταν χάραξα μ᾿ ἕνα σουγιᾶ σὲ μιὰ πλάκα σου τ᾿ ὄνομά μου, μόλις βγαίνει νὰ τὸ συλλαβίζει ὁ ἥλιος. Ἦταν τότε ποὺ ἀκόμη εἶχα «ἐγώ» μὰ ποὺ ἀργότερα τό ῾σβησα, καθὼς ἡ βροχὴ ἀπ᾿ τὴν πλάκα σου τ᾿ ὄνομά μου. ………………Τ᾿ ὄνομά μου ἡ φωνὴ ἑνὸς ἀηδονιοῦ ποὺ βγαίνει ἀπ᾿ τὸ δάσος χωρὶς τ᾿ ὄνομά μου. Μοῦ ἀρκεῖ νὰ γνωρίζω ὅτι στάζει Θεὸ στὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν ἡ λάμψη τῶν λέξεων. VIII Ὑποσχόμουν στὸ ἕνα ποὺ ἦταν ὅλα. Χαμογελοῦσα στὸ ἕνα ποὺ ἦταν ὅλα. Δὲν ἤσουν τὸ ἕνα, καλό μου βουνό. Σὲ ἔκαμα πρόσωπο, σὲ εἶδα λαὸ καὶ σὲ εἶδα πλανήτη. Κ᾿ ἔκαμα ἕνα ὄμορφο ὄνειρο: Νὰ μεταβάλω μ᾿ αὐτὸ τὸ χαμόγελο πάνω σου σὲ κρόσια ἥλιου ὅλα τὰ σύννεφα, σὲ φώσφορο εἰρήνης μιὰ καταιγίδα. IX Εἶχα ἀνάγκη νὰ ὑπάρχεις. Νὰ βρῶ ν᾿ ἀκουμπήσω κάπου τὴ λύπη μου. Σὲ καιροὺς ὅπου ὅλα, πρόσωπα, αἰσθήματα, ἰδέες, ἦταν ρευστά, χρειαζόμουν μιὰ πέτρα στερεὴ ν᾿ ἀκουμπῶ τὸ χαρτί μου. Μὴν ἀποσύρεις τὴν πέτρα σου, Κύριε, καὶ μείνουν τὰ χέρια μου στὸ κενό. Ἔχω ἀκόμη νὰ γράψω. X Παλεύοντας διάσχισα ἀνέμους πολλούς, ποὺ βρίσκαν τὸ στῆθος μου ἀνοιχτὸ καὶ μὲ πάγωναν. Ὑδρορροὲς κεραυνῶν τὸ μέτωπό μου, φαγώθηκε, ἔτσι ποὺ τώρα νὰ στεκόμαστε ὁ ἕνας μας ἀντίκρυ στὸν ἄλλο, σὰν δυὸ ἀδελφὰ γκρίζα πετρώματα. ……………..Ἡ γαλήνη σου ὅμως καὶ ἡ γαλήνη μου πάντοτε. Καθισμένος στὰ πόδια σου, γιομάτος πληγές, μακαρίζω τὴν ὕπαρξη. …………….Ἡ μοῖρα μοῦ ἐπέτρεψε ἀπ᾿ ὅλον τὸν μέγα πλοῦτο ποὺ ὑμνῶ, νὰ ἔχω κ᾿ ἐγὼ στὸ σύμπαν μιὰ πέτρα. XI Πολὺ τὸ προσπάθησαν οἱ ἄσχημοι τοῦτοι καιροί, ἀλλὰ τέλος δὲν μοῦ ρήμαξαν τὴν ψυχὴ γιὰ νὰ μείνει ἐδῶ, νὰ στέκεται δίπλα σου, νὰ σὲ ντύνει, σὲ ὧρες χαρμόσυνων ἡμερῶν, ἀγγελμάτων. ………………Θά ῾ναι τὸ γιορ- τινό σου πουκάμισο. XII Θέλω νὰ ὑφάνω, ν᾿ ἀποδώσω μὲ λέξεις τὸ ρυθμὸ τοῦ νεροῦ, ποὺ χτυπάει στὰ χαλίκια κάτω ἀπ᾿ τὶς φτέρες σου. Ν᾿ ἀκούγεται ὅμοια κ᾿ ἡ ψυχή μου κυλώντας, λέξη τὴ λέξη, μέσα στοὺς στίχους μου, νὰ ρέει συνεχῶς, καθαρά, τρυφερά, (ἀπὸ δῶ οὐρανὸς κι ἀπὸ κεῖ οὐρανός) μουσικὴ δωματίου μέσα στὸ χρόνο. XIII Μὲ τὶς λέξεις σου μίλησα τῶν τσοπάνηδων ποὺ τὶς φύλαξα στὸ αἷμα μου. Ἦταν γυμνὲς καὶ τοὺς φόρεσε ἔνδυμα νὰ ταιριάζουν στὴν ὁμιλία μου μὲ τὸν κόσμο - μὲ τὰ ζῶντα καὶ μή, ποὺ ὅλα μαζὶ σχηματίζουνε ἕναν ποταμὸ ὀμορφιᾶς, ποὺ ἐδῶ ἀκριβῶς, στοὺς δυό μας ἀνάμεσα καὶ γύρω ἀπὸ μᾶς, στὸ χῶρο τῆς γῆς, τέμνει τὴν ἄβυσσο. XIV Τὸ ξέρω ὅτι ἤσουν καὶ πρὶν γεννηθῶ. Τὸ ὕψος σου πάντως βγῆκε ἀπὸ μέσα μου.

---

Μὲς τὴ διαφάνεια τοῦ πρωινοῦ Μὲς τὴ διαφάνεια τοῦ πρωινοῦ ἄνοιξα τὰ παράθυρά μου καὶ σ᾿ εἶδ᾿ ἀπ᾿ ὅλα τὰ σημεῖα χαρούμενη νὰ κατεβαίνεις, πλαγιὰ-πλαγιὰ τοὺς οὐρανούς, πλαγιὰ-πλαγιὰ τοὺς λόφους, σὰ νἄρχεσαι ἀπὸ τὴν ἀρχὴ κι ἀπ᾿ τὴν πηγὴ τοῦ κόσμου. Κουδούνια καὶ χαμόγελα τὸ φόρεμά σου ποὺ τὸ φιλοῦν, καὶ τὸ γυρίζουν οἱ αὖρες στὸ γαλάζιο κι εἶσαι παντοῦ μὲ μι᾿ ἀγκαλιὰ τριαντάφυλλα ποὺ φέγγουν τὶς πέτρες χρωματίζοντας γύρω μου ὅταν βραδιάζει. Μὰ ὅταν νυχτώνει, κλείνοντας τὰ τέσσερα παράθυρά μου, ἐνῷ στὸ σκοῦρο θαλασσὶ παίρνουν ν᾿ ἀνθίζουν τ᾿ ἄστρα, σμίγω ἔξω μὲ τοῦ σύμπαντος τὸ μέγα φῶς, τὸ φῶς σου, λιώνοντας τὴν εἰκόνα σου σ᾿ ἄχνινα συννεφάκια. Κι ἐνῷ κάτω ἀπ᾿ τὴ στέγη μου γέρνω τὸ μέτωπό μου κι ἀκούω σκυμμένος τοῦ δικοῦ μου κόσμου τὶς καμπάνες, ἀπ᾿ ἔξω ὑπάρχεις ἐσύ: φῶς, στερέωμα, οὐρανός,

---

Οἱ μικροὶ γαλαξίες Πᾶνε κι ἔρχονται οἱ ἄνθρωποι πάνω στὴ γῆ. Σταματᾶνε γιὰ λίγο, στέκονται ὁ ἕνας ἀντίκρυ στὸν ἄλλο, μιλοῦν μεταξύ τους. Ἔπειτα φεύγουν, διασταυρώνονται, μοιάζουν σὰν πέτρες ποὺ βλέπονται. Ὅμως, ἐσύ, δὲ λόξεψες, βάδισες ἴσα, προχώρησες μὲς ἀπὸ μένα, κάτω ἀπ᾿ τὰ τόξα μου, ὅπως κι ἐγώ: προχώρησα ισα, μὲς ἀπὸ σένα, κάτω ἀπ᾿ τὰ τόξα σου. Σταθήκαμε ὁ ἕνας μας μέσα στὸν ἄλλο, σὰ νάχαμε φτάσει. Βλέποντας πάνω μας δυὸ κόσμους σὲ πλήρη λάμψη καὶ κίνηση, σαστίσαμε ἀκίνητοι κάτω ἀπ᾿ τὴ θέα τους - Ἤσουν νερό, κατάκλυσες μέσα μου ὅλες τὶς στέρνες. Ἤσουνα φῶς, διαμοιράστηκες. Ὅλες οἱ φλέβες μου ἔγιναν ἄξαφνα ἕνα δίχτυ ποὺ λάμπει: στὰ πόδια, στὰ χέρια, στὸ στῆθος, στὸ μέτωπο. Τ᾿ ἄστρα τὸ βλέπουνε, ὅτι: δυὸ δισεκατομμύρια μικροὶ γαλαξίες καὶ πλέον κατοικοῦμε τὴ γῆ.

Ἂν σοῦ λείψω μιὰ νύχτα Ἂν σοῦ λείψω μιὰ νύχτα μὴν ἀνησυχήσης ὡς τὸ ἄλλο πρωί, ὡς τὸ ἄλλο βράδυ, ὡς τὴν Κυριακή, Ἐδῶ κάπου θὰ βρίσκομαι σ᾿ ἕναν ἄρρωστο δίπλα, μ᾿ ἕνα πικρὸ ραβδὶ θὰ ψάχνω νὰ βρῶ μία πηγή. πόρτα σὲ πόρτα θὰ γυρνῶ μ᾿ ἕνα ψωμὶ στὴ μασχάλη. Ἔχε ἀναμμένη τὴ φωτιὰ πάντοτε, γιατὶ πάντοτε θὰ σοῦ γυρίζω μουσκεμένος- Ἔχω ζεσταμένο στὰ γόνατά σου ἕνα πουκάμισο κι ἔχε τὸ νοῦ σου στὴν πόρτα καὶ στὴ δημοσιὰ μὴν ἀκουστῶ, γιατί, δίχως λειψὸ ἀποφέγγαρο κι ἄστρι, κάθε φορά, ἀπὸ τὴν ἄκρη θά ῾ρχομαι τὸν κόσμου.

Τὰ δεκατέσσερα παιδιά «...Ἐν ἀρχῇ ἦν ἡ ἀγάπη...» μελωδοῦσε γιομίζοντας τὸ γυμνό σου δωμάτιο μιὰ παράξενη ἅρπα καθὼς σ᾿ ἔπαιρνε ὁ ὕπνος καὶ τὸ χέρι σου, κρύο, σὰν κλωνὶ λεμονιᾶς σὲ νεκρό, ἀναπαύονταν πάνω στὸ στῆθος σου. Κ᾿ ἔβλεπες πὼς ἄνοιγε τάχα μιὰ πόρτα στὸν ὕπνο σου. Πὼς μπαῖναν τὰ δεκατέσσερα παιδιὰ λυπημένα καὶ στεκόντουσαν γύρω σου. Τὰ μάτια τους θύμιζαν σταγόνες σὲ τζάμια: «Ἔλεος! Ἔλεος! Ἔλεος!...» Τινάζοντας τὴ βροχὴ καὶ τὸ χιόνι ἀπὸ πάνω τους, τὰ ζύγιαζες μὲ τὸ βλέμμα σου σὰ νἄθελες νὰ τοὺς κόψεις τὴν εὐτυχία στὰ μέτρα τους, ἐνῷ ἡ ἅρπα συνέχιζεν ἁπαλὰ μὲς στὸν ὕπνο σου: «Ὅ,τι θέλει κανεὶς μπορεῖ νὰ φτιάξει μὲ τὴν ἀγάπη. Ἥλιους κι ἀστέρια, ῥοδῶνες καὶ κλήματα...» Ἀλλὰ ἐσὺ προτιμοῦσες μποτίτσες φοδραρισμένες μὲ μάλλινο, πουκάμισα κλειστὰ στὸ λαιμό- γιατὶ φυσάει πολὺ στὸ Καλέντζι! Ἔβλεπες πὼς ῥάβεις μὲ τὰ δυό σου χέρια, ἔβλεπες πὼς ζυμώνεις μὲ τὰ δυό σου χέρια κι ὀνειρευόσουν πὼς μπαίνεις στὴν τάξη μὲ δεκατέσσερες φορεσιές, μὲ δεκατέσσερα χριστόψωμα στὴν ἀγκαλιά σου. Ἀλλὰ ξύπναγες τὸ πρωῒ κι ἄκουγες ποὺ ἔβρεχε. Σὲ δίπλωνε σὰ μιὰ λύπη τ᾿ ἀδιάβροχό σου κι ὁ δρόμος γιὰ τὸ σχολειὸ γινόταν πιὸ δύσκολος. Βάδιζες κ᾿ εἶχες σκυμμένο τὸ πρόσωπο σὰ νἆταν κάποιος ἀπάνω σου καὶ νὰ σ᾿ ἔκρινε γιὰ τ᾿ ἄδεια σου χέρια. Σὰ νἄφταιγες μάλιστα, σ᾿ ὅλη τὴ διαδρομὴ σὲ μπάτσιζε τὸ χιονόνερο. Ἔμπαινες στὸ σχολειὸ κ᾿ ὅπως τ᾿ ἀντίκριζες μοιραζόταν σὲ δεκατέσσερα χαμόγελα τὸ πρόσωπό σου. Θυμόσουν πὼς ἡ ἀγκάλη σου ἦταν μισὴ κι ἀνεβαίνοντας πάνω στὴν ἕδρα σου ἄνοιγες τὴ λύπη σου καὶ τὰ σκέπαζες ὅπως ὁ οὐρανὸς σκεπάζει τὴ γῆ. Ὥρα 8 καὶ 20´ ἀκριβῶς. Τὸ μάθημα ἀρχίζει κανονικά. Ἐσὺ πάνω ἀπ᾿ τὴν ἕδρα κι ἀπ᾿ ἀντίκρυ σου ὁ Χριστός, ἁπαλὸς καὶ γλυκὺς μὲς στὸ κάδρο του, δίνετε τὰ χέρια πάνω ἀπὸ τὰ κεφάλια τους νὰ τοὺς κάμετε μιὰ στέγη ἀπὸ ζεστασιὰ γιατὶ σᾶς ἤρθανε καὶ σήμερα μουσκεμένα κ᾿ ἡ λύπη περπατάει μὲς στὰ μάτια τους ὅπως ὁ σπουργίτης πάνω στὸ φράχτη. Τὸ καλαμπόκι δὲν ψώμωσε τὸ περσινὸ καλοκαίρι κι ἀκοῦς τὸ ψωμάκι ποὺ κλαίει μὲς στὶς μπόλιες τους. Ὥρα 10 καὶ 20´. Τὸ μάθημα συνεχίζεται. Οἱ σπουργίτες σου χτυποῦν τὰ φτερά τους. Τὸ μολύβι πεθαίνει ἀνάμεσα στὰ κοκκαλιασμένα τους δάχτυλα. Ἡ καρδιά σου εἶναι τώρα μιὰ στάμνα σπασμένη. Τὰ λόγια σου βγαίνουν ἀργὰ σὰ μιὰ βρύση ποὺ στέρεψε: «Ὁ μέγας Ἀλέξανδρος... Ὁ μέγας Ἀλέξανδρος... Ὁ μέγας Ἀλέξανδρος...». Τὰ δάχτυλά σου εἶναι πέντε. Τὰ μέτρησες δέκα φορές. Τὰ δάχτυλά σου εἶναι πέντε. Μετρᾶς τὸ ἕνα χέρι σου -τ᾿ ἄλλο σου βρίσκεται τυλιγμένο σὲ συννεφιά- τὰ δάχτυλά σου εἶναι πέντε. Σηκώνεις τὸ πρόσωπο, κοιτάζεις τὴ στέγη, κάνεις πὼς σκέφτεσαι σκύβεις πάλι στὴν ἕδρα, ξεφυλλίζεις τὸν Αἴσωπο, κατεβαίνεις καὶ γράφεις στὸ μαυροπίνακα, κοιτάζεις τὸν οὐρανὸ ἀπ᾿ τὸ παράθυρο, γυρίζεις τὸ κεφάλι σου ἀλλοῦ, δὲ μπορεῖς ἄλλο παρὰ νὰ κλάψεις. Παίρνεις τὸ μαθητολόγιο στὰ χέρια σου, κάτι ψάχνεις νὰ βρεῖς, τὸ σηκώνεις διαβάζοντας καὶ σκεπάζεις τὸ πρόσωπό σου. Τὰ σύννεφα ἔχουν μπεῖ μὲς στὴν τάξη. Ἀντίκρυ σου κι ὁ Χριστὸς παραδέρνει σ᾿ ἀμηχανία. Θαρρεῖς καὶ σηκώνει στ᾿ ἀλήθεια τὰ χέρια του ἑνωμένα στὸ φῶς ποὺ πέφτει ἀπὸ πάνω του. Νιώθει στενόχωρα ὅπως τὰ μεσάνυχτα στὴ Γεθσημανῆ καὶ δὲν εἶμαι ἐκεῖ νὰ σοῦ χτυπήσω τὸν ὦμο καὶ δὲν εἶμαι ἐκεῖ νὰ σοῦ εἰπῶ: Δός του θάρρος, βοήθησέ τον νὰ βγεῖ ἀπ᾿ τὴ δύσκολη θέση, κατέβαινε, διάσχισε τὴν αἴθουσα γρήγορα, μὴν τὸν ἀφήνεις ἐκτεθειμένο στὰ βλέμματα τῶν παιδιῶν, δός του ἕνα βιβλίο νὰ κάνει πὼς συλλαβίζει, δός του ἕνα βιβλίο νὰ κρύψει τὰ μάτια του.

Τὸ καθαρότερο πράγμα τῆς δημιουργίας Δὲν ξέρω, μὰ δὲν ἔμεινε καθόλου σκοτάδι. Ὁ ἥλιος χύθηκε μέσα μου ἀπὸ χίλιες πληγές. Καὶ τούτη τὴ λευκότητα ποὺ σὲ περιβάλλω δὲ θὰ τὴ βρεῖς οὔτε στὶς Ἄλπεις, γιατὶ αὐτὸς ὁ ἀγέρας στριφογυρνᾶ ὡς ἐκεῖ ψηλὰ καὶ τὸ χιόνι λερώνεται. Καὶ στὸ λευκὸ τριαντάφυλλο βρίσκεις μιὰ ἰδέα σκόνης. Τὸ τέλειο θαῦμα θὰ τὸ βρεῖς μοναχὰ μὲς στὸν ἄνθρωπο: λευκὲς ἐκτάσεις ποὺ ἀκτινοβολοῦν ἀληθινὰ στὸ σύμπαν καὶ ὑπερέχουν. Τὸ πιὸ καθαρὸ πράγμα λοιπὸν τῆς δημιουργίας δὲν εἶναι τὸ λυκόφως, οὔτε ὁ οὐρανὸς ποὺ καθρεφτίζεται μὲς στὸ ποτάμι, οὔτε ὁ ἥλιος πάνω στῆς μηλιᾶς τ᾿ ἄνθη. Εἶναι ἡ ἀγάπη.

Δίχως πανί Δίχως πανί, δίχως κουπί, ἂν μᾶς σέρνει ὁ γιαλός μας, δίχως ἄστρο ἂν μᾶς θέλει ἡ νύχτα, δίχως ἥλιο ἂν μᾶς καλεῖ ἡ ημέρα, ποῦ εἶναι ο κόσμος;

Δειλινά Τὰ βήματα τοῦ φθινοπώρου ἀντήχησαν νωρίς, κι εἶπε μὲ πίκρα ἡ ἀδελφή μου: «Ἡ νυχτερινὴ βροχὴ τὰ ρόδα μας τὰ μάδησε, ἀδελφούλη μου, καὶ τώρα;» Ἕνα βιβλίο ρομαντικὸ θὰ συλλογίστηκε... Μὰ ἐγὼ ἀναμέτρησα στὸ νοῦ μου τὶς ἱστορίες γύρω ἀπ᾿ αὐτὰ τὰ ῥόδα ποὺ πεθάνανε στὴ φύση ἀνάμεσα καὶ στὴν καρδιά μου.

Κάτω ἀπὸ σκιὲς καὶ φῶτα Τὸν καιρὸ ποὺ γεννήθηκα- κεῖνα τὰ χρόνια, μοῦ ῾χε ὁ Θεὸς φυλάξει τὰ δέντρα. Ἦταν ἀστέρια στὸν οὐρανό... Μπροστά μου ὁ Ταΰγετος στεκόταν ἀνέπαφος... Ἦταν ὁ κόσμος τοῦτος τόσο ὄμορφος, ποὺ μπέρδευε εὔκολα κανεὶς τὰ φαινόμενα... Τὸν καιρὸ ποὺ γεννήθηκα-κεῖνα τὰ χρόνια, δὲν πλανιότανε οὔτε ὑποψία κακῆς φωτιᾶς στὸν ὁρίζοντα.

Αὐτοβιογραφία Μεταφέρω ἀπὸ τόπο σὲ τόπο τὴ λύπη μου, αὐτὸ τὸ καλύβι μὲ τὰ ἐλάχιστα πράγματα: τὰ χαρτιά, τὶς μνῆμες, τὶς πέννες μου. Τὸ πιὸ μεγάλο μου ἀπ᾿ ὅλα τὰ πράγματα, μὲς στὸν ἄδειο μου χῶρο, εἶναι τὰ χέρια μου.

Αὐτοβιογραφία (ἀποσπάσματα) Μὴ μοῦ σκοτώσετε τὸ νερό. Μὴ μοῦ σκοτώσετε τὰ δέντρα. Μὴ μοῦ ξεσκίστε αὐτὲς τὶς θεῖες σελίδες ποὺ τὶς γράψανε τ᾿ ἀσύλληπτο φῶς κι ὁ ἀσύλληπτος χρόνος κι ὅπου σταθῶ μὲ περιβάλλουν. Μὴ μοῦ σκοτώσετε τῆς γῆς τὸ ποίημα!... ...Ἐπιστρατέψετε τὴν αἰωνιότητα, ἀνάβοντας τὸ ἄστρο: «Ἀγάπη». Ἐπιστρατέψετε τὴν αἰωνιόττητα, ἀνάβοντας ψηλότερα ἀπ᾿ ὅλα, πάνω ἀπ᾿ τὸ ἕτοιμο βάραθρο, τὸ ἄστρο: «Ἀνθρώπινο μέτωπο!»... ...Σᾶς παρακαλοῦμε: Ἀφῆστε μας τὰ πράγματα. Μὴ μᾶς τὰ καῖτε. Ἀφῆστε τὰ ἔντομα νὰ βρίσκουνε τ᾿ ἄνθη τους.

Μὴν ἀγγίζετε! Ἀφῆστε αὐτὸν τὸν ὄμορφο κόσμο νὰ διαιωνίζεται ἀνακυκλώνοντας τὸ αὔριο μὲς στὶς πηγές του ὅπως τὸν καιρὸ ποὺ γεννήθηκα ὡς ν᾿ ἀναδύεται, κάθε πρωί, γιὰ πρώτη φορά, μὲς ἀπ᾿ τὶς ρόδινες γάζες τῆς γέννας του. Σβῆστε στὸν ἥλιο τὴν κακὴ φωτιά. Μὴ μᾶς σκοτώνετε!

Ἀπόκριση στὸν ποιητὴ Θανάση Παπαθανασόπουλο Ὁ ἥλιος μοιράζεται σὲ κομμάτια μέσα στοὺς ποιητές. Εἶναι τὸ ἀντίδωρο ποὺ ὁ Θεὸς διανέμει στοὺς ἐντολεῖς του. Συμμετέχουμε στὴν ὑπόθεση τοῦ φωτός. Ἐνῶ φτιάχνουν ἐκεῖνοι, πουλοῦν, διακινοῦν ὅπου γῆς κι ὅπου ἄνθρωποι ὅπλα κι ἀποθηκεύουν αἷμα σκοτώνοντας ὄνειρα ἐμεῖς προσπαθοῦμε: Νὰ φτιάξουμε ἕναν οὐρανὸ μὲ λίγες λέξεις.

Τὸ παιδὶ μὲ τὴ σάλπιγγα Ἂν μποροῦσες νὰ ἀκουστεῖς θὰ σοῦ ἔδινα τὴν ψυχή μου νὰ τὴν πᾶς ὡς τὴν ἄκρη τοῦ κόσμου. Νὰ τὴν κάνεις περιπατητικὸ ἀστέρι ἢ ξύλα ἀναμμένα γιὰ τὰ Χριστούγεννα-στὸ τζάκι τοῦ Νέγρου ἢ τοῦ Ἕλληνα χωρικοῦ. Νὰ τὴν κάνεις ἀνθισμένη μηλιὰ στὰ παράθυρα τῶν φυλακισμένων. Ἐγὼ μπορεῖ νὰ μὴν ὑπάρχω ὡς αὔριο. Ἂν μποροῦσες νὰ ἀκουστεῖς θὰ σοῦ ἔδινα τὴν ψυχή μου νὰ τὴν κάνεις τὶς νύχτες ὁρατὲς νότες, ἔγχρωμες, στὸν ἀέρα τοῦ κόσμου. Νὰ τὴν κάνεις ἀγάπη.